Όταν το γκράφιτι απέδρασε από τον χαρακτηρισμό του παρακμιακού και επιτέλους απέκτησε στην κοινωνία μας την θέση που του άξιζε, οι εκπρόσωποί του ονομάστηκαν street artists και ένας από αυτούς, ο θρυλικός Banksy, τρύπωσε με αναίδεια στα σπίτια των πλούσιων συλλεκτών έργων τέχνης και κατάφερε να κάνει τα σφυριά του Sotheby's να χτυπούν ασταμάτητα καμβάδες γεμάτους σπρέι.
Μέχρι τη μέση της ταινίας Exit Through the Gift Shop, αναρωτιέσαι αν έγινε κάποιο λάθος στο όνομα του σκηνοθέτη. Δεν μπορεί να είναι ο Banksy, αλλά ο γραφικός Γάλλος Thierry Guetta με την χαρακτηριστική σπαστή προφορά, που η μανία του να καταγράφει σε μια κάμερα χειρός ο,τι συνέβαινε γύρω του, τον οδήγησε στα σκοτεινά λημέρια των street artists. Monsieur Andre, Zeus, Dotmasters είναι μερικοί από αυτούς που κατάφερε να συναντήσει και να βιντεοσκοπήσει κατά τη διάρκεια νυχτερινών εξορμήσεων και να μοιραστεί μαζί τους την αγωνία να ολοκληρώσουν το έργο τους πριν διωχθούν. Γιατί μπορεί να ονομάζονται πλέον καλλιτέχνες, αλλά εξακολουθούν να θεωρούνται καταπατητές ξένης ιδιοκτησίας, επαναστάτες μιας φρουρούμενης αστικής μονοτονίας. Δεν ήθελε πολύ για να φτάσει στα αυτιά του το όνομα του ξακουστού Banksy, του ανθρώπου – σκιά που κανείς δεν έχει δει το πρόσωπό του αφού το καλύπτει διαρκώς, εκείνου που τολμά στην Αγγλία της Βασίλισσας να χρωματίζει με τολμηρές φιγούρες τους τοίχους, να τοποθετεί με θράσος εικαστικά μεταλλαγμένους τηλεφωνικούς θαλάμους και να εισβάλλει στην Disneyland προκειμένου να παρατήσει μια τρομαχτική ρεπλίκα ενός κρατούμενου του Guantanamo Bay. Ο "βασιλιάς" του stencil, του guerrilla art, κανείς δεν τον έχει δει, αλλά πόσο τυχεροί όσοι αναπάντεχα υπήρξαν μάρτυρες των έργων του.
Όταν θα καταφέρει να έρθει σε επαφή μαζί του και ο Banksy δει το ντοκιμαντέρ που έχει φτιάξει, τότε οι ρόλοι θα αλλάξουν. Η κάμερα θα στραφεί προς τον Thierry μιας και ο ίδιος θα τον βρει πιο ενδιαφέρον και θα κινηματογραφήσει την προσπάθειά του να γίνει και αυτός ένας καλλιτέχνης. Προωθώντας τον μέσω της προσωπικής σελίδας του Shepard Fairey, η φήμη του γεγονότος εκτοξεύεται και κάνει πλήθος κόσμου να περιμένει με αδηφαγία για να θαυμάσει έναν νέο Banksy, με τις ευλογίες του “μέντορά” του.
Όταν λοιπόν κάποιοι αποφάσισαν να αποδείξουν πως η τέχνη του δρόμου αξίζει να λαμβάνεται σοβαρά, κάποιοι το χώνεψαν με μεγάλη ευκολία. Γιατί μια τόσο αθυρόστομη και αυθόρμητη έκφραση που διαδραματίζεται στον δρόμο και αντικατοπτρίζει την ζωή μας, ήταν το κομμάτι του παζλ που έλλειπε. Και φυσικά ο τίτλος, είναι ένα ζουμερό κεράσι που προσφέρεται από τον Banksy στον θεατή και το οποίο συμπυκνώνει την ουσία του ντοκιμαντέρ για το πως κατόρθωσε η τέχνη αυτή να περάσει από τις νοητές κορνίζες των δρόμων, σε αυτές των μουσείων. Ίσως τελικά να μη χρειάστηκε παραπάνω από την κλεφτή στιγμή που ο ίδιος απλά κρέμασε έναν πίνακά του στο μεγαθήριο Tate Gallery και εξαφανίστηκε. Και ίσως τελικά η άνεση με την οποία ο Thierry μεταμορφώθηκε στον καλλιτέχνη MBW να είναι ένα stencil απαξίωσης του “βασιλιά” σε όλους εκείνους που καταργούν την αξία της δουλειάς του.
Μια αληθινή ιστορία ή ένα ακόμη καλοστημένο σκηνικό του αμφιλεγόμενου καλλιτέχνη; Ένα μέσο για να δει επιπλέον φως της ημέρας η τέχνη του δρόμου ή μια ακόμη αφορμή για να διασκεδάσει με την αμφιβολία κάποιων για την αυθεντικότητα των έργων του; Ορισμένοι υποστηρίζουν πως ο Banksy και ο Thierry είναι το ίδιο πρόσωπο ενώ ο ίδιος απορεί που κάποιοι θεωρούν το όλο εγχείρημα μια φάρσα. Το σίγουρο είναι πως η ευφυΐα, το χιούμορ, ο αυτοσαρκασμός και το θράσος του καλλιτέχνη αυτού έπρεπε να αποτυπωθεί σε φιλμ έστω και σκηνοθετημένο από τον ίδιο.
Και ενώ το Χόλιγουντ αναρωτιέται αν το βράδυ της ερχόμενης Κυριακής ο υποψήφιος για Όσκαρ θα εμφανιστεί, εγώ τον φαντάζομαι να ανεβαίνει στην σκηνή μεταμφιεσμένος για να παραλάβει το αγαλματάκι, με ένα σπρέι στο χέρι. Για να επέμβει σε αυτό εικαστικά, φυσικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου